Tự Khuyên- Tác giả: Minh Huy

TỰ KHUYÊN

(Họa hoán vận gửi bạn Phạm Kim Tiệm)

Vui bạn hội hè uống nửa lon

Đêm nằm giấc ngủ thấy vờn chờn

Công nhà còn khỏe lo cơm nước

Việc nước già rồi để cháu con

Sức trẻ thông minh ra gánh vác

Tuổi cao lú lẫn khó lo tròn

Tài hèn đức mỏng nhường thiên hạ

Đừng học Ngu Công ^* chuyển núi non

Minh Huy

Chú thích

*Tóm tắt truyện Ngu Công dời núi như sau: Ngày xưa ở thôn Thạch Phùng nước Đại Chúc có ông già họ Ngu tên Công, nhà của Ngu Công phía trước bị án ngữ bởi hai ngọn núi Thái Hành và Vương Ốc.

 Cảm thấy bất tiện vì phải đi vòng quanh núi, tầm nhìn lại bị chắn mất, Ngu Công quyết định cùng con cháu đào núi đổ đi. [2]

Người trong thôn thấy thế khuyên: “Ông già sắp đến lúc quy tiên rồi, làm sao có thể đào hết hai ngọn núi này”.

Ngu Công đáp: “Tôi già nhưng có con, con tôi già thì có cháu, con cháu kế tiếp đời này qua đời khác vô cùng vô tận. Đất đá trên núi xúc đi ít nào vơi đi ít ấy, không thể mọc thêm, làm sao không dời được núi”.

Đời sau khen những người như Ngu Công chí cao hơn núi, dẫu chưa bằng bà Nữ Oa đội đá vá trời nhưng ba cái chuyện trên mặt đất chắc chắn làm được.

Tuy thế cũng có kẻ độc mồm độc miệng bảo rằng: “Họ Ngu ấy đúng là ngu, sao lúc làm nhà không chọn hướng khác mà lại hướng vào núi, trót làm nhà ở đấy rồi sao không chuyển nhà đi nơi khác? Chuyển nhà, làm nhà mới chỉ mất một hai năm, dốc sức đào núi thì lấy gì mà ăn, đói ăn thì con cháu truyền được mấy đời…”.

Truyện ngày xưa bên Tàu chẳng qua chỉ là hư cấu nhằm răn dạy người đời. Tuy thế gần đây có chuyện thật là Trung Quốc đã có kế hoạch san bằng 700 ngọn núi, đổ đất đá vào các thung lũng nhằm tạo ra hơn 401km2 mặt bằng để xây dựng các thành phố mới. [3]

Thế mới biết sự đời biển dâu, mỗi lúc một khác, nào là núi biến thành hồ, biển biến thành ao, sông biến thành nghĩa địa... ( theo Xuân Dương)